Czym różni się poufność od anonimowości sygnalisty?

10 listopada, 2021

Należy rozróżnić sposoby przekazywania informacji przez sygnalistów. Sygnalista może przekazać zgłoszenie dwoma sposobami:

  • Poufne, gdy Sygnalista decyduje się na zgłoszenie ….
  • Anonimowy, gdy Sygnalista decyduje się na zgłoszenie anonimowe i jego dane pozostają niemożliwe do identyfikacji. Zgłoszenia anonimowe nie tylko nie ujawnia danych osobowych zgłaszającego, ale także w żaden sposób nie pozwala na jego identyfikację (np. ze względu na wykorzystanie kanałów komunikacji uniemożliwiających identyfikację).

Poufność – to funkcja bezpieczeństwa, polegająca na tym, że dane nie powinny być udostępniane lub ujawniane nieuprawnionym osobom, procesom lub innym podmiotom.

Anonimowość – to funkcja bezpieczeństwa, polegająca na tym, że niemożliwa jest identyfikacja tożsamości jednostki.

Obydwa te rozwiązania są jednym z zasadniczych środków ex ante zapobiegających działaniom odwetowym. Pytanie więc, który lepiej chroni przed działaniami odwetowymi?  W naszej ocenie ocenie lepiej chroni anonimowość. Natomiast poufność więcej wymaga od osób przyjmujących zgłoszenia i prowadzących postępowania następcze.

Warto też zwrócić, że w naszej kulturze sygnalista jest często utożsamiany z kapusiem, donosicielem a nie bohaterem, który ujawnia zło. Do tego poziom zaufania w Polsce jest na bardzo niskim poziomie.

Dlatego bardzo dobry rozwiązanie jest wprowadzanie systemów zgłaszania nieprawidłości lub naruszenia prawa, które zapewniają anonimowość. Po pierwsze to skuteczniejszy środek ochrony. Po drugie - bardziej zachęca do składania zgłoszeń.

Dyrektywa wymaga tylko by zapewniały poufność.Dyrektywa w motywach wskazuje, że możliwość ujawnienia tożsamości osoby dokonującej zgłoszenia powinna istnieć jedynie wtedy, gdy takie ujawnienie jest koniecznym i proporcjonalnym obowiązkiem wynikającym z prawa Unii lub prawa krajowego w kontekście postępowań wyjaśniających prowadzonych przez organy lub w kontekście postępowań sądowych, w szczególności w celu zagwarantowania prawa do obrony osobom, których dotyczy zgłoszenie. Poza tym tożsamość sygnalisty ma być chroniona (nieujawniana). Mamy więc w Dyrektywie wskazany jeden wyjątek od ochrony poufności.

Oczywiście ochrona poufności nie powinna mieć zastosowania w przypadku, gdy osoba dokonująca zgłoszenia celowo ujawniła swoją tożsamość w kontekście ujawnienia publicznego. Nie wyłącza to jednak ochrony przed działaniami odwetowymi.

Natomiast kwestię przyjmowania zgłoszeń anonimowych przez podmioty prawne w sektorze prywatnym i publicznym lub organy państwowe Dyrektywa pozostawiła do decyzji państwom członkowskim. Zwracam jednak uwagę, że niektóre inne przepisy unijne nakładają obowiązek przyjmowania anonimowych zgłoszeń o naruszeniach.

Więcej artykułów

Zapytaj o wdrożenie:

Sprawdź czy Twoja firma jest gotowa na zmiany i jak szybko moglibyśmy je wprowadzić.
To nie kosztuje, a lepiej jest wiedzieć lepiej:


Optymalizujemy procesy biznesowe, pomagając polskim firmom działać bezpieczniej, skuteczniej i osiągać dużo więcej tymi samymi zasobami.
Procescope Sp. z o.o. 
Szlak 77/222
31-153 Kraków
NIP 6762603846
Zapraszamy do kontaktu: biuro@sygnalpro.pl
+48 609 801 360
+48 887 887 303